Matthijs' blog   februari 2013pagina 3 van 3 RSS feed van Matthijs' blog

Verf op het doek!

Dag 6

Zo, de eerste verf staat op het doek: de imprimatura. (De wat? De imprimatura.)
imprimaturaDe imprimatura, oftewel de eerste onderschildering
Het is de eerste laag op mijn schilderij, die ik gebruik om de toon van de bovenliggende lagen te bepalen.

Hoe werkt zo’n imprimatura?

Zoals je op de afbeelding ziet, is het bovendeel wit en het onderste stuk bruinzwart. De grens tussen de twee lagen is de horizon op het schilderij in wording. Omdat de hemel geen materie heeft, maar ‘leeg’ is achter het blauw of grijs dat ik er straks overheen schilder, is de onderschildering van dat deel wit. (Als je door de lucht heen zou kunnen kijken, zit er niets achter, dus ook niets dat het licht absorbeert of in een kleur reflecteert).

Onder de horizon komt de aarde + alles wat zich op de aarde bevindt. Gebouwen, bomen, gras, duinen, zee, oftewel alle materie. Vanbinnen is dat alles donker, pikzwart. Als ik daar straks overheen ga schilderen (met in ieder geval enige transparantie), geeft de donkere onderlaag diepte aan de kleuren die ik erover heen zet, dus diepte aan de materie (gebouwen, bomen, gras, duinen, zee).

Je hoort vaak zeggen dat schilders werken van donker naar licht, of van licht naar donker. Ik doe allebei, afhankelijk van de bedoeling die ik ermee heb. De keuze voor de ligging van de horizon heb ik dus al gemaakt.

Beamer

Morgen wil ik de compositie overbrengen op het doek – als een tekening. Vandaag heb ik daarom besteed aan het instellen van de beamer die ik gisteren heb mogen lenen van mijn neef (bedankt Ward, en dank aan iedereen die heeft mee helpen zoeken naar een geschikte beamer). Ben erg benieuwd hoe dat gaat uitpakken.

Kleurenschets

Dag 5
Vandaag de penselen opgepakt om de kleurstelling van het nieuwe doek te kunnen bepalen. Maar eerst mijn potten en tubes acrylverf uit de kast getrokken en afgestoft – het weinige schilderwerk dát ik had verricht in de afgelopen jaren was met olieverf geweest.

Om een definitief palet voor het nieuwe schilderij te kunnen bepalen, heb ik van alle kleuren wat verf genomen, gemengd en combinaties op een schetsdoek gezet.
KleurenschetsKlik voor vergroting

Vooral het blauw van de lucht vind ik met acryl lastig te treffen omdat het resultaat al gauw te kunstmatig overkomt. Dus alles maar weer eens uitgeprobeerd, met wit verzacht, en met andere tinten bijgemengd. Van de blauwen zijn er ook altijd zovéel: cyaan, koningsblauw, pruisisch blauw, phtaloblauw, cerulean blauw, ultramarijn, briljantblauw, turkooisblauw, kobaltblauw, marineblauw, blauw op straat, enzovoorts.

Ook weer wennen aan de snelle droogtijd van acryl. Verf opzetten, eventueel gauw nog wat aanpassen en hups het staat er alweer voor de eeuwigheid. En dan dat andere fijne aspect van acryl: de verf droogt donkerder op dan de natte verf. Vooral een bestaande kleur bijschilderen is lastig, omdat je altijd op de gok een iets lichtere toon moet aanmaken. Daar kun je overigens wel handigheid in krijgen heeft de ervaring me geleerd.

Waarom dan toch met acryl gewerkt? Juist vanwege de snelle verwerkingstijd. Elke 15 minuten kan ik een aanpassing doen op wat ik net heb geschilderd, terwijl ik bij olieverf twee dagen moet wachten voordat de volgende laag erop kan – tenzij je nat in nat werkt natuurlijk. Op die manier hoop ik de vaart erin te houden.

Nu weekend, ik zal de kleuren van mijn schets eens op me in laten werken.

Op zoek naar een beamer

Dag 4

Wie o wie heeft een beamer die ik mag lenen?

Gezien het formaat van het doek en mijn planning, wil ik het ontwerp van mijn schilderij via een beamer op het doek projecteren en in hoofdlijnen vastleggen.
Nieuwe beamers zijn DUUR, goedkope beamers kunnen niet wat ik wil, en goede gebruikte beamers zijn lastig te vinden – er is altijd wel iets mis mee. De meest pakkende Marktplaats advertentie die ik tegenkwam: Te Koop Aangeboden Beamer met Uitstekende Eigenschappen, enige minpunt is dat hij het niet doet.

Gisteravond voor niets naar de andere kant van Den Haag gereden op een advertentie, wegens valse informatie vooraf (“What I said on the phone, may have been a bit misleading indeed – I’m sorry for that.”). Vandaag verder gezocht, nog geen resultaat…

Wie o wie heeft een wél functionerende beamer in de aanbieding?

werkplekKlaar voor gebruik

Primer, latex of gesso?

Dag 3
Geduldig stond het nieuwe doek te wachten toen ik vandaag mijn atelier binnenkwam. Hoewel ik geprepareerd linnen had gekocht, kon het oppervlak nog wel een extra laagje grondverf gebruiken. En wat gebruik je dan?

Even een stuk theorie voor de liefhebber: schilder nooit op huis- tuin- en keukenlatex, die gedraagt zich niet flexibel bij vocht- en temperatuurwisselingen. Je kunt speciale grondverven kopen, namelijk kunstharsdispersies oftewel primers. Vaak worden deze ook op de markt gebracht als gesso, omdat schilders vanuit het verleden gewend zijn geweest om met gesso te werken. Het verwarrende is, dat échte gesso weinig of niet meer op de markt komt – dat is namelijk een recept uit een ver verleden waarin krijt of kalk in lijm of andere troep werd opgelost, maar wat uiteindelijk tot uitdroging van de verflagen leidt met het bekende craquelé tot gevolg. Einde theorie.

Afijn, heb dus een mooie laag kunstharsdispersie aangebracht.

werkplekAlles klaar voor gebruik op mijn favoriete werkplek

Doek opspannen

Dag 2
Vanochtend heb ik besteed aan het opspannen van het nieuwe doek. Het is altijd weer even puzzelen hoe dat ook alweer gaat, vooral als je zoals ik er een tijdje uit bent geweest op dat gebied. Na wat heen en weer trekken, vastnieten en weer ontnieten, kreeg ik de slag te pakken. Al gauw kwam de juiste spanning op het midden van het doek, en toen werd het extra leuk: naarmate je verder naar de hoeken toewerkt, gaat het doek steeds meer klinken als een trommelvel – in dit geval een trommel van 170 x 200. Mooie bas.

Het midden staat al strak.Het leuke van het zelf opspannen en prepareren van het doek, is dat ik al van het schilderij hou voordat ik nog maar één streek verf heb gezet. En aangezien ik me heb voorgenomen over 4 weken klaar te zijn met deze vriend, kan ik maar beter niet te lang wachten om de intense band op te bouwen die nodig is voor een voor beiden bevredigend resultaat.

Over een maand zouden onze wegen al kunnen scheiden. Dat belooft een korte heftige romance te worden.

Nieuwe uitdaging op doek

Dag 1
Vandaag met een nieuw doek begonnen. Nog niet eerder heb ik zo groot gewerkt: 200 x 170 cm2.

De uitdaging die ik me heb gesteld, is om over 4 weken (dus 4×5=20 ochtenden, vanwege ‘s middags en ‘s avonds Tai Chi-lesgeven) te kunnen zeggen dat het schilderij af is om zodoende niet te verzanden in perfectionisme-gepiel. Kijken wat er gebeurt, hoe ik daarop reageer. Ben benieuwd.

Den Haag in de sneeuwStil en wit ligt Den Haag aan mijn voeten om door mij geschilderd te worden.

Ochtend 1 van 20
Het is lastig schilderen zonder verf en doeken, dus eerst maar materialen aangeschaft bij Goedman. Ik had al spielatten, dus hoefde alleen maar een middenkruis en linnen te kopen. Dacht ik. Eenmaal op mijn atelier bleek het kruis niet aan te sluiten op de spielatten. Dus nog een keer naar Goedman gefietst om nu de juiste spielatten te kopen. Met de goede latten binnen de kortste keren een mooi spieraam in elkaar getimmerd. Daarmee was de beschikbare tijd alweer goeddeels voorbij.

spieraam-maken